ممکن است آن چه در ادامه می خوانید شما را وحشت زده کند، اما اگر یک دستگاه الکترونیکی با یک باتری قابل شارژ دارید، همانند این است که یک بمب ساعتی در جیب یا کیف خود نگه می دارید.
اگر وسیله الکترونیکی شما دارای یک باتری لیتیوم یونی باشد، به این معنی است که یک بمب ساعتی را همه جا با خود حمل می کنید.
البته احتمال این که دستگاه شما منفجر شود بسیار کم است (چیزی در حدود ۱ در ۱۰ میلیون). کن بویس، کارشناس و مهندس ارشد باتری سازی در مصاحبه ای عنوان کرد: “در حال حاضر میلیاردها باتری لیتیوم یونی در سراسر جهان در دستگاه های مختلف وجود دارد. پس از گذشت دو دهه، کسب تجربه های متفاوت و پیشرفت های به دست آمده منجر شده که این باتری ها ایمن تر از گذشته باشند، اما هم چنان می توانند موجب رخ دادن حادثه شوند. در ضمن نباید این نکته را فراموش کرد که ماهیت باتری های لیتیون یونی هیچ گاه تغییر نخواهد کرد و همیشه احتمال وقوع حادثه برای آن ها وجود دارد.”
خطرناک بودن باتری های لیتیوم یونی اولین بار در سال ۱۹۹۵ برای مصرف کنندگان آشکار شد. در آن سال اپل Powerbook 5300 خود را عرضه کرد که یکی از اولین پذیرندگان باتری های لیتیوم یونی بود. زمانی که Powerbook شروع به آتش گرفتن کرد، فراخوانی برای جمع آوری آن داده شد که میلیون ها دلار هزینه و وقت برای اپل درپی داشت.
چند وقت پیش هم پس از انتشار نوت۷ چنین اتفاقی افتاد و بسیاری از باتری های غول جدید سامسونگ آتش گرفت و شکست مفتضحانه ای را برای این شرکت رغم زد و آن ها هم مجبور شدند در فراخوانی تمام نوت های ۷ را جمع آوری کنند تا مشکل باتری آن را برطرف نمایند. مشکل سامسونگ به همین جا خاتمه نیافت. کسانی که این گوشی را داشتند، نمی توانستند سوار هواپیما شوند و خطوط هوایی متعددی استفاده از آن را ممنوع کرده بودند. از سوی دیگر مقامات آمریکایی به مردم توصیه کرده بودند که از این گوشی ها استفاده نکنند، در نتیجه سامسونگ با شکست سنگین تجاری روبه رو شد.
قطعا این گوشی اولین موردی نیست که با چنین مشکلی مواجه شده است، اما چون نوت۷ با تکنولوژی، استاندارد و سخت افزار قدرتمندی نسبت به گذشته ساخته شده است، انفجارهای پی در پی، آن را در کانون توجهات قرار داده و باعث شده سامسونگ در این گرداب گرفتار شود.
در واقع، علت اصلی این انفجارها جدید نیست. حرارت دشمن باتری های لیتیوم است. گرما پتانسیل باتری را برای نگه داری شارژ کاهش می دهد، به همین دلیل است که شارژ باتری گوشی در تابستان یا با استفاده از بازی ها و برنامه های سنگین زودتر خالی می شود، و در مواردی حتی گوشی آن قدر داغ می شود که امکان نگه داشتن آن در دست وجود ندارد. معمولا وقتی که این اتفاق رخ دهد، گوشی های پیشرفته هشدار افزایش بیش از حد دما را نشان می دهند و از کاربران درخواست می کنند تا مدتی از گوشی استفاده نکنند.
پروفسور یانگ شائو هورن، استاد انرژی کک در دانشگاه ام آی تی در این باره گفت: “فرار حرارتی اصطلاح فنی برای این گونه انفجارها است. در واقع بهتر است بگویم این نوع از انفجار، فقط یک آتش سوزی ساده نیست. فرار حرارتی یک واکنش شیمیایی است که در آن گرما به صورت نمایی رشد می کند و باید بدانید که افزایش شدید گرما در تجهیزاتی که دارای مواد شیمایی هستند اصلا خوب نیست. این تجهیزات مانند باتری های لیتیومی به شدت قابل اشتعال می باشند.”
بهتر است بدانید که باتری های لیتیومی چیزی بیش از یک بسته مواد شیمیایی بسیار قابل اشتعال که از طریق الکترود در معرض یک بار الکتریکی قرار گرفته اند، نیست. دو الکترود اصلی در یک باتری لیتیومی به نام آند و کاتد وجود دارد. انرژی از طریق آند وارد می شود و از کاتد خارج می گردد. این دو مولفه که می توان آن ها را دو قطب هم نامید، توسط مواد آلی که دارای نمک لیتیوم هستند و عناصری فوق العاده برای مهار انرژی و انتقال آن می باشند، از یک دیگر جدا شده اند.
اگر کاتد و آند با یک دیگر تماس پیدا کنند، می تواند فرار حرارتی رخ دهد. باتری های لیتیومی در اوایل کیسه های شل و ولی بودند که به راحتی سوراخ می شدند و در پی این سوراخ شدن آند و کاتد با یک دیگر برخورد نموده و انفجار رخ می داد و کل دستگاه را نابود می کرد. احتمالا ضعف باتری های سامسونگ نوت۷ هم در همین مورد بوده است. یعنی باتری به گونه ای طراحی شده بود که آند و کاتد پس از خالی شدن شارژ تقریبی باتری یا گرم شدن گوشی، با یک دیگر برخورد می کردند و منجر به انفار گوشی می شدند.
افرادی مانند کن بویس بسیار سخت برای ساخت ابزارآلات علمی ایمن و در اختیار قرار دادن آن به کاربران کار و تلاش می کنند. اما هر پیشرفتی زمان بر است و نیاز به هزینه های متفاوتی دارد. هزینه هایی که هم می تواند مادی باشد، و هم علمی، چرا که شاید بتوان از پس هزینه های مادی آن بر آمد، اما علم انسان تا یک جای مشخصی پیشرفت کرده است و توان محدودی در تولید و توسعه دارد.
از آن جا باتری های لیتیومی پتانسیل بالایی برای فرار حرارتی دارند، به شما توصیه می کنیم از آن ها به خوبی محافظت کنید و مطمئن شوید که بیش از حد شارژ نمی شوند یا در معرض گرما قرار نمی گیرند. هم چنین مطمئن شوید که از شارژر مناسبی برای دستگاه خود استفاده می کنید. شارژر مناسب برای هر دستگاه، شارژری است که قدرت وات/ساعتی نوشته شده بر روی آن، با باتری دستگاه شما برابر یا از آن بیشتر باشد. در این صورت، در هنگام شارژ نه به شارژر فشار می آید، نه به دستگاه.
امیدواریم شاهد بروز چنین اتفاقی برای هیچ محصولی نباشیم، که می تواند در آینده آن شرکت تاثیر بگذارد. به عنوان مثال سامسونگ پس از فاجعه نوت۷ و جمع آوری تمام دستگاه های آن، نه تنها ضرر بسیار سنگینی کرده است، بلکه از ترس شکست تجاری دیگر، عرضه محصولات خود را به تعویق انداخته است.
اگر وسیله الکترونیکی شما دارای یک باتری لیتیوم یونی باشد، به این معنی است که یک بمب ساعتی را همه جا با خود حمل می کنید.
البته احتمال این که دستگاه شما منفجر شود بسیار کم است (چیزی در حدود ۱ در ۱۰ میلیون). کن بویس، کارشناس و مهندس ارشد باتری سازی در مصاحبه ای عنوان کرد: “در حال حاضر میلیاردها باتری لیتیوم یونی در سراسر جهان در دستگاه های مختلف وجود دارد. پس از گذشت دو دهه، کسب تجربه های متفاوت و پیشرفت های به دست آمده منجر شده که این باتری ها ایمن تر از گذشته باشند، اما هم چنان می توانند موجب رخ دادن حادثه شوند. در ضمن نباید این نکته را فراموش کرد که ماهیت باتری های لیتیون یونی هیچ گاه تغییر نخواهد کرد و همیشه احتمال وقوع حادثه برای آن ها وجود دارد.”
خطرناک بودن باتری های لیتیوم یونی اولین بار در سال ۱۹۹۵ برای مصرف کنندگان آشکار شد. در آن سال اپل Powerbook 5300 خود را عرضه کرد که یکی از اولین پذیرندگان باتری های لیتیوم یونی بود. زمانی که Powerbook شروع به آتش گرفتن کرد، فراخوانی برای جمع آوری آن داده شد که میلیون ها دلار هزینه و وقت برای اپل درپی داشت.
چند وقت پیش هم پس از انتشار نوت۷ چنین اتفاقی افتاد و بسیاری از باتری های غول جدید سامسونگ آتش گرفت و شکست مفتضحانه ای را برای این شرکت رغم زد و آن ها هم مجبور شدند در فراخوانی تمام نوت های ۷ را جمع آوری کنند تا مشکل باتری آن را برطرف نمایند. مشکل سامسونگ به همین جا خاتمه نیافت. کسانی که این گوشی را داشتند، نمی توانستند سوار هواپیما شوند و خطوط هوایی متعددی استفاده از آن را ممنوع کرده بودند. از سوی دیگر مقامات آمریکایی به مردم توصیه کرده بودند که از این گوشی ها استفاده نکنند، در نتیجه سامسونگ با شکست سنگین تجاری روبه رو شد.
قطعا این گوشی اولین موردی نیست که با چنین مشکلی مواجه شده است، اما چون نوت۷ با تکنولوژی، استاندارد و سخت افزار قدرتمندی نسبت به گذشته ساخته شده است، انفجارهای پی در پی، آن را در کانون توجهات قرار داده و باعث شده سامسونگ در این گرداب گرفتار شود.
در واقع، علت اصلی این انفجارها جدید نیست. حرارت دشمن باتری های لیتیوم است. گرما پتانسیل باتری را برای نگه داری شارژ کاهش می دهد، به همین دلیل است که شارژ باتری گوشی در تابستان یا با استفاده از بازی ها و برنامه های سنگین زودتر خالی می شود، و در مواردی حتی گوشی آن قدر داغ می شود که امکان نگه داشتن آن در دست وجود ندارد. معمولا وقتی که این اتفاق رخ دهد، گوشی های پیشرفته هشدار افزایش بیش از حد دما را نشان می دهند و از کاربران درخواست می کنند تا مدتی از گوشی استفاده نکنند.
پروفسور یانگ شائو هورن، استاد انرژی کک در دانشگاه ام آی تی در این باره گفت: “فرار حرارتی اصطلاح فنی برای این گونه انفجارها است. در واقع بهتر است بگویم این نوع از انفجار، فقط یک آتش سوزی ساده نیست. فرار حرارتی یک واکنش شیمیایی است که در آن گرما به صورت نمایی رشد می کند و باید بدانید که افزایش شدید گرما در تجهیزاتی که دارای مواد شیمایی هستند اصلا خوب نیست. این تجهیزات مانند باتری های لیتیومی به شدت قابل اشتعال می باشند.”
بهتر است بدانید که باتری های لیتیومی چیزی بیش از یک بسته مواد شیمیایی بسیار قابل اشتعال که از طریق الکترود در معرض یک بار الکتریکی قرار گرفته اند، نیست. دو الکترود اصلی در یک باتری لیتیومی به نام آند و کاتد وجود دارد. انرژی از طریق آند وارد می شود و از کاتد خارج می گردد. این دو مولفه که می توان آن ها را دو قطب هم نامید، توسط مواد آلی که دارای نمک لیتیوم هستند و عناصری فوق العاده برای مهار انرژی و انتقال آن می باشند، از یک دیگر جدا شده اند.
اگر کاتد و آند با یک دیگر تماس پیدا کنند، می تواند فرار حرارتی رخ دهد. باتری های لیتیومی در اوایل کیسه های شل و ولی بودند که به راحتی سوراخ می شدند و در پی این سوراخ شدن آند و کاتد با یک دیگر برخورد نموده و انفجار رخ می داد و کل دستگاه را نابود می کرد. احتمالا ضعف باتری های سامسونگ نوت۷ هم در همین مورد بوده است. یعنی باتری به گونه ای طراحی شده بود که آند و کاتد پس از خالی شدن شارژ تقریبی باتری یا گرم شدن گوشی، با یک دیگر برخورد می کردند و منجر به انفار گوشی می شدند.
افرادی مانند کن بویس بسیار سخت برای ساخت ابزارآلات علمی ایمن و در اختیار قرار دادن آن به کاربران کار و تلاش می کنند. اما هر پیشرفتی زمان بر است و نیاز به هزینه های متفاوتی دارد. هزینه هایی که هم می تواند مادی باشد، و هم علمی، چرا که شاید بتوان از پس هزینه های مادی آن بر آمد، اما علم انسان تا یک جای مشخصی پیشرفت کرده است و توان محدودی در تولید و توسعه دارد.
از آن جا باتری های لیتیومی پتانسیل بالایی برای فرار حرارتی دارند، به شما توصیه می کنیم از آن ها به خوبی محافظت کنید و مطمئن شوید که بیش از حد شارژ نمی شوند یا در معرض گرما قرار نمی گیرند. هم چنین مطمئن شوید که از شارژر مناسبی برای دستگاه خود استفاده می کنید. شارژر مناسب برای هر دستگاه، شارژری است که قدرت وات/ساعتی نوشته شده بر روی آن، با باتری دستگاه شما برابر یا از آن بیشتر باشد. در این صورت، در هنگام شارژ نه به شارژر فشار می آید، نه به دستگاه.
امیدواریم شاهد بروز چنین اتفاقی برای هیچ محصولی نباشیم، که می تواند در آینده آن شرکت تاثیر بگذارد. به عنوان مثال سامسونگ پس از فاجعه نوت۷ و جمع آوری تمام دستگاه های آن، نه تنها ضرر بسیار سنگینی کرده است، بلکه از ترس شکست تجاری دیگر، عرضه محصولات خود را به تعویق انداخته است.
منبع : کلیک