در دهه اخیر صنعت تلویزیون با سرعتی بسیار بالا در حال تغییر بوده است. هر از گاهی نسلی از فناوری‌های نمایش تصویر معرفی می‌شود که بسته به موفقیت یا ناکامی در عرضه کیفیتی بهتر به بیننده، در بازار تلویزیون ماندگار شده و یا خیلی زود به فراموشی سپرده می‌شوند. امسال نیز دنیای تلویزیون شاهد استفاده از فناوری QLED در محصولات بالارده سامسونگ بود. یکی از فناوری‌هایی که شاید به دلیل تشابه اسمی با QLED سامسونگ با آن مقایسه می‌شود، فناوری OLED است.
در این میان برخی حامیان فناوری OLED مدعی‌اند فناوری QLED اساسا نه یک LED که همان فناوری LCD است که با چهره‌ای جدید به بازار عرضه شده است. جدا از مباحث فنی در رد این ادعا، شرکت سامسونگ در مقام بزرگترین تولیدکننده تلویزیون‌های QLED معتقد است طرح چنین مباحثی بازی با واژگان است. زیرا تنها چیزی که این برند در محصولات خود مدنظر دارد کیفیت بهتر تصویر و رضایت بیننده است و هر فناوری که بتواند بهتر این کیفیت و رضایت را برآورده کند فناوری برتر بازار خواهد بود.
تجربه نشان داد فناوری پیکسل‌های خود نورده که اساس ساختار پنل‌های تلویزیون‌های OLED را تشکیل می‌دهد مشکلات بسیاری مانند مصرف بالای انرژی، ناتوانی در رسیدن به سطح بالای روشنایی و قیمت نهایی سرسام‌آور داشته‌اند. لذا فناوری QLED که برخلاف فناوری OLEDها از پیکسل‌های خود نورده استفاده نمی‌کند صرفا به خلق محصولی فکر می‌کند که در عین نداشتن این معایب بتواند تصویری با رنگ‌های واقعی و مشکی عمیق تولید کند.
در اینجا نگاهی داریم به عملکرد این دو فناوری در برخی معیارهای اصلی مورد نظر مصرف‌کنندگان.
رنگ‌های بی‌نهایت
در حوزه رنگ اکنون رقابت اصلی به تعداد رنگ‌هایی برمی‌گردد که هر فناوری در سطوح مختلف روشنایی تولید می‌کند. مفهومی که از آن به حجم رنگ یاد می‌شود. بصورت سنتی با بالا رفتن میزان روشنایی تصویر، توانایی تلویزیون در رندر کردن دقیق رنگ کمتر می‌شد. به شکلی که رنگ سبز برگ در روشنایی متوسط کاملا سبز دیده می‌شد اما با بیشتر شدن نور تصویر، این رنگ به سمت زرد گرایش پیدا می‌کرد.
در این حوزه فناوری QLED سامسونگ با رسیدن به پوشش ۱۰۰ درصدی حجم رنگ پیشتاز بی‌چون و چراست. براساس تایید سازمان بررسی استانداردهای اروپایی VDE، تلویزیون‌های سری Q سامسونگ اولین محصولات تلویزیونی بود که حجم رنگ DCI-P3 را به صورت صددرصدی پوشش دادند. اکنون و با استفاده از ذرات کوانتوم دات، تلویزیون‌های سری Q سامسونگ در هر سطحی می‌توانند رنگ را دقیق به همان شکل اصلی نمایش دهند این در حالی است که فناوری OLED در این حوزه هنوز پیشرفت قابل مقایسه‌ای نداشته است.
روشنایی بی‌سابقه
یک معیار مهم دیگر در کیفیت تصویر، میزان روشنایی است. تصاویری که در تلویزیون شما نشان داده می‌شود در محیط‌های مختلف با سطح روشنایی متفاوت فیلمبرداری شده است. بطور مثال تصویر کوهی پر از برف زیر تابش خورشید سطح روشنایی بسیار بالایی دارد. این تصاویر که در حوزه دینامیکی بالا (HDR) قرار می‌گیرند از دشوارترین صحنه‌ها برای نمایش دقیق در تلویزیون هستند زیرا فناوری مورد استفاده شما باید بتواند روشنایی بالای آن صحنه را بازتولید کند.
در این معیار تفاوت بسیار زیاد است. تلویزیون‌های سری Q سامسونگ با استفاده از فناوری کوانتوم دات به راحتی به روشنایی بیش از ۱۵۰۰ نیت رسیده‌اند و سری ۹ این تلوزیون‌ها حتی تا ۲۰۰۰ نیت روشنایی تولید می‌کنند. این در حالی است که برترین تلویزیون‌های مجهز به فناوری OLED هنوز از ۸۰۰ نیت فراتر نرفته‌اند. این محدودیت به ذات استفاده از ذرات ارگانیک نورده در فناوری OLED برمی‌گردد که به واسطه خود نورده بودن پیکسل‌ها در این پنل‌ها، با افزایش میزان روشنایی پیکسل، دمای پیکسل‌ها افزایش می‌یابد و احتمال پیکسل سوختگی در OLEDها افزایش می‌یابد لذا سازندگان پنل‌های OLED نمی‌توانند از حدی از روشنایی فراتر روند. به عبارتی افزایش میزان روشنایی و طول عمر در فناوری OLED با یکدیگر تناقض داشته و دارای ارتباط معکوس هستند.
۴K واقعی
امروزه بالاترین استاندارد کیفیت تصویر در دنیای سینما و تلویزیون ۴K است. دوربین‌های حرفه‌ای امروزی به راحتی می‌توانند تصاویر را با این کیفیت ضبط کنند اما نمایش آنها روی صفحه تلویزیون‌تان وابسته به فناوری و ساختار آن است. تصویر ۴K با رزولوشن ۲۱۶۰*۳۸۴۰ پیکسل تعریف می‌شود. تلویزیون‌های مجهز به فناوری QLED از فرمت استاندارد سه زیرپیکسل RGB در ساختار خود استفاده می‌کنند. به این ترتیب هر آرایه سه‌تایی از هر پیکسل می‌تواند تمامی رنگ‌های موجود در طیف رنگ RGB را با ترکیب سه رنگ اصلی قرمز، سبز و آبی تولید کند.
اما برندهای اصلی تولیدکننده تلویزیون‌های OLED در محصولات خودشان از پیکسل‌هایی با چهار زیرپیکسل wRGB استفاده کرده و مدعی هستند برای تولید رنگ سفید نیز یک زیرپیکسل مجزا ایجاد کرده‌اند. اما مشکل آنجاست که در این حالت چهار آرایه سه‌تایی (RGB, WRG, BWR, GBW) در هر پیکسل به دلیل نداشتن یکی از سه رنگ اصلی، توانایی تولید بخشی از طیف رنگ را نخواهند داشت. این یعنی پیکسل کلی توانایی تولید همه رنگ‌ها را به شکل واقعی‌شان نخواهد داشت. نتیجه آنکه رزولوشن تصویر تا یک چهارم یعنی تا ۲۵٪ کاهش پیدا می‌کند. یعنی اساسا تلویزیون‌های OLED که به عنوان ۴K در بازار معرفی می شوند، در واقع ۳K هستند .
تلویزیونی برای آینده
اما در معیارهایی مانند قیمت محصول و عمر بالای تلویزیون نیز فناوری OLED به دلیل هزینه بالای تولید ذرات نورافشان ارگانیک، امکان کاهش قیمت را از تولیدکنندگان می‌گیرد. در مسئله عمر مفید محصول نیز امکان پیکسل برنینگ در تلویزیون‌های OLED بسیار بیشتر است زیرا بخش‌هایی مانند لوگوی شبکه‌ها که در زمان پخش کاملا ثابت می‌مانند برای ذرات نورافشان بسیار مضر هستند و آن بخش از صفحه را مستعد پیکسل سوختگی می‌کند بطوری که حتی زمانی که تلویزیون خاموش باشد لوگو یا عبارت به جا مانده ناشی از پیکسل سوختگی برروی صفحه تلویزیون‌های OLED قابل مشاهده خواهد بود. این دقیقا همان مشکلی است که پیش از این در سال‌های گذشته تلویزیون‌های پلاسما با آن دست و پنجه نرم می‌کردند و به دلیل سوختگی پیکسل معروف شده بودند.
مجموع موارد گفته شده و بسیاری تفاوت‌های فنی و طراحی دیگر باعث شد تا نشریه معتبر فوربس به نقل از راس یانگ، مدیرعامل و بنیانگذار موسسه معتبر «مشاوران زنجیره عرضه نمایشگر (DSCC)» بنویسد: «آینده فناوری تلویزیون در اختیار QLED خواهد بود نه OLED».