نشست خبری با موضوع «بحران منابع انسانی در حوزۀ ICT ، (راهکارها و پیشنهادها)» صبح روز یک‌شنبه بیست‌وچهارم اردی‌بهشت ۱۴۰۲ ، به‌طور مشترک و به میزبانی شرکت نوآوران ارتباطات دوران و دوران‌آکادمی در ساختمان برج فناوری بنتک برگزار شد.
در این نشست که جمعی از خبرنگاران فعال در حوزۀ IT و علاقه‌مندان این عرصه حضور داشتند مباحث مهمی در خصوص ایدۀ ابتدایی شکل‌گیری شرکت دوران و پس از آن دوران‌آکادمی، پرورش نیروهای متخصص در قالب کمپین آموزش، توانمندسازی و استخدام، نحوۀ برگزاری کلاس‌ها در آکادمی، تعامل و همکاری با سازمانها و نهادهای داخلی و خارجی به‌منظور تأمین نیروهای موردنیاز آنان در بخش‌های مختلفی همچون: شبکه ، امنیت شبکه، مدیریت پروژۀ امنیت اطلاعات، و تست نفوذ پذیری و…. مطرح شد.
وقتی کرونا، عاملی می‌شود برای تولد یک ایده
در ابتدای جلسه، مهندس حسین ممقانی، مدیرعامل شرکت نوآوران دوران، با اشاره به پاندمی کرونا و ضربۀ شدیدی که به کسب‌وکارها وارد شد به موضوع خروج استعدادهای بکر و متخصصان حوزۀ ICT از ایران پرداخت و گفت: «متأسفانه، کرونا، پدیده‌ای نبود که فقط افراد را به‌جهت سلامتی تهدید کند و هزینه‌های درمانی را برجامعۀ انسانی تحمیل نماید؛ بلکه سوی دیگر این قضیه، خسارت‌های زیادی است که به زیست‌بوم فناوری کشور وارد شد.
همان‌طور که همۀ ما می‌دانیم با همه‌گیری ویروس کووید۱۹، شکل کسب کارها تغییر کرد و اهمیت حوزه IT برای نگهداری و رشد یک کسب و کار بیش از پیش به چشم آماد و نیاز به متخصصان این حوزه بیشتر شد نه‌تنها در کشورمان بلکه در تمام دنیا . وقتی با این مشکل مواجه شدیم دو راه پیش رو داشتیم یا این‌که به این تهدید، تن دهیم و جبرِ آن را بر خود بپذیریم و شرکت و فعالیت‌های خود را محدود کنیم و یا این‌که از تهدید ایجادشده، در جهتِ فرصتی مناسب، بهره ببریم.
طبیعی است که ما، راه دوم را انتخاب کردیم. با افتخار اعلام می‌کنم که با تلاش و پشتکار و به‌لطفِ ایده‌های نو توانستیم در زیست‌بوم فناوری پیش رویم و علاوه بر تأمین نیروهای زبده در حوزۀ ICT برای سازمانها و ارگان‌های فعال در داخل کشور، نیروهای متخصص را به شرکت‌های خارجی معرفی کردیم که در این حوزه، با کمبود نیرو مواجه شده بودند.»
ارتباط، همگام‌سازی و همکاری، سه ضلع مثلث برای ردشدن از بحران حوزۀ آی‌تی
مدیرعامل دوران در ادامۀ صحبت‌هایش با اشاره به زمانِ آغاز به کار این شرکت افزود: «سال ۷۸ شرکت ارتباطات نوآوران دوران، رسماً کار خود را در حوزۀ شبکه امنیت شبکه و پورتال سازمانی آغاز کرد و پس از آن در بخش‌هایی همچون هوش‌مصنوعی و آموزش پیش رفت.»
مهندس ممقانی مأموریت شرکت دوران را “ارتباط”، “همگام‌سازی” و “همکاری” با سازمانها و ارگان‌ها در راستای تآمین نیروی موردنیازِ حوزۀ IT برشمرد و گفت: «در تمام این سال‌ها، سعی داشتیم تا به اهدافِ بلند خود برسیم و سندِ موجود بر این مدعا، رقمی بالغ بر ۵۰۰ نیروی کار در بخش‌های مختلف شرکت و خدمت‌رسانی به بیش‌از ۴۰۰۰ مشتری اعم از وزارتخانه‌های بزرگ، مخابرات، شرکت نفت‌وگاز، ارگان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی است.»
مدیرعامل نوآوران ارتباطات دوران، تنها فعالیت داشتن در زیست‌بوم فناوری را کافی ندانست و با تأکید بر این نکته که باید نوآور بود و محصولِ “های‌تک” تولیدومعرفی کرد افزود: «یکی از مشخصه‌های ما این است که هنگام خدمت‌رسانی به مشتریان، آنان را در انتخابشان آزاد می‌گذاریم که آیا تمایل دارند محصولی بومی‌سازی‌شده استفاده کنند و یا انتخابشان محصولِ خارجی است؟ و طبیعی است که در هر دو انتخاب، کنار مشتریان هستیم.»
مهندسی معکوس راهی برای متمایزبودن از سایر رقبا
پس از مهندس ممقانی نوبت به مهندس امیرحسین دادگر، مدیر «دوران آکادمی» رسید که در‌خصوص طرحِ راه‌اندازی آکادمی و اهمِ فعالیت‌های این نهاد آموزشی، توضیحاتی ارائه دهد.
مهندس دادگر، با اشاره به زمان راه‌اندازی «دوران آکادمی» در سال۹۶ گفت: «به فاصلۀ دو‌سال یعنی ۹۶تا۹۸ دوره‌های اختصاصی نیازسنجی سازمان را برگزار کردیم و پس از آن در سال ۹۸، دورۀ آموزش عمومی کلید خورد. باتوجه‌به حضور رقیبهای بزرگ در این حوزه، مهندسی معکوس را پیش گرفتیم یعنی بخش آموزش را در سه‌سطح مقدماتی، پیشرفته وحرفه ای برگزار کردیم اما تمرکز خود را در سطحِ حرفه ای گذاشتیم چرا که سایر همکاران برنامه برای آن نداشتن .این باعث زودتر شناخته شدن و سرعت رشد ما شد.
مدیر آکادمی دوران، از برگزاری ۶ سطح یا دستۀ آموزشی در آکادمی سخن گفت و برگزاری آزمون‌های بین‌المللی را که نشان‌دهندۀ مهارت اشخاص و تخصص‌داشتن است به‌عنوانِ خدمتی ویژه برای مهارت‌آموزان خواند و بیان کرد:
«سرویس‌های آموزشی آکادمی دوران در سه نوع حضوری، آنلاین و آفلاین در اختیار مهارت‌آموزان و دانشجویان آکادمی قرار می‌گیرد به‌این‌ترتیب افرادی که خارج از محدودۀ جغرافیایی تهران و حتی ایران قراردارند به‌راحتی می‌توانند از سرویس آنلاین یا آفلاین آکادمی برای آموزش بهره‌مند شوند.»
باید متفاوت اندیشید تا متفاوت بود
امیرحسین دادگر، به‌دست‌آوردن مجوزهایی همچون مجوز آموزش از سازمان برنامه‌ریزی کشور، افتای ریاست‌جمهوری، سازمان پدافندغیرعامل و داشتن رتبه در شورای‌عالی‌انفورماتیک را جزو افتخارات این مرکز آموزشی دانست که به‌راحتی به‌دست نمی‌آید و قطعاً “اعتمادسازی” و یا پس‌دادن امتحان خود در این حوزه آن هم به‌خوبی، خود دلیلِ متقنی است بر این مطلب.
مهندس دادگر برگزاری دوره‌های تخصصی مصاحبه و قراردادن دانشجویان آکادمی در شرایط مصاحبه‌های کاری را یکی از وجوه تمایز این مرکز آموزشی خواند که هیچ‌یک از سازمانها یا شرکت‌های رقیب این کار را انجام نمی‌دهند وی در تکمیل این بخش از سخنان خود گفت:«طبیعی است که مصاحبه‌های شغلی به‌خودی‌خود برای فرد مصاحبه‌شونده استرس‌زا است و طبیعتاً چنان‌چه فرد از قبل با محیطِ مصاحبه آشنا نباشد حتی با وجودِ بهرهمندی از مهارت، ممکن است نتواند این مرحله را به‌خوبی پشت‌سر بگذارد. به‌همین‌خاطر ما شرایطِ آزمون و مصاحبه را برای مهارت‌آموزان خود شبیه‌سازی می‌کنیم و وی را در موقعیت‌های مختلفِ مواجه با افرادِ شوخ ، نیمه‌جدی و سخت‌گیر در جایگاهِ مصاحبه‌کننده قرار می‌دهیم تا به‌راحتی از پسِ این کار برآید.»
اعتمادسازی، الفبای مهم برای ماندگاری و ادامه دادن مسیر نوآوری است
مدیرآکادمی دوران در پایان سخنان خود با اشاره به تعامل با شرکت‌های همکار گفت:«خرسندیم طی این مدت به‌گونه‌ای رفتار کردیم که رقبای شرکت دوران ، دوران آکادمی را به‌عنوان یک تهدید به خود نگاه نکنند بلکه آن را رفیقی بدانند که می‌توانند در بخش‌های مختلف آموزشی، توانمندسازی و مهارت‌آموزی در حوزۀ IT روی کمک و پشتیبانی ما حساب کنند.آکادمی‌دوران ثابت کرد اعتمادسازی، مهم‌ترین جزء آموزش، محبوبیت و ماندگاری در عرصۀ فناوری اطلاعات است و خوشبختانه امروز به جایگاهی رسیدیم که شرکت‌ها و سازمان‌های رقیب به‌راحتی بحث آموزش خود را به ما و استادانِ تحتِ نظارت آکادمی دوران می‌سپارند.»
رفتارسازمانی و به‌روز بودن، مؤلفه‌های مهم در مبحث آموزش
و اما مهندس آرش اسلامی-مسئول و مشاور مدیریت کنترل پروژه آکادمی دوران گفت که رویکرد اصلی ما در طرح آکادمی دوران و پروژۀ توانمندسازی تلاش در جهتی بود که بحث شایستگی‌محور پیش رود و تمامی ابعاد این بخش یعنی: دانش، مهارت، افزایش عملکرد و رفتارسازمانی به‌خوبی پوشش داده شود.»
مشاور کنترل پروژۀ آکادمی دوران با اشاره به این‌نکته که «رفتارسازمانی» مؤلفه‌ای بسیار مهم در بحث آموزش و پشتیبانی است گفت: «خیلی از استادان و مراکز آموزشی، فقط با مبحث تدریس و آموزش سروکار دارند و مورد مهمی چون رفتار سازمانی برای آنان کم اهمیت و حتی بی‌اهمیت است؛ اما دوران آکادمی از استادانی بهره گرفته که تجربۀ کار عملیاتی دارند. یکی از مأموریت‌های اصلی ما این است که فاصلۀ بین ما و علم روز دنیا کمتر شود بنابراین تاجایی‌که ممکن است همراه و همگام با علمِ روز دنیا پیش می‌رویم. این را نیز باید اضافه کنم که قطعاً طرحِ آموزشی دوران‌آکادمی، طرحی است که در سطحِ بین‌المللی اجرا شده است و ما آن را بومی‌سازی کرده‌ایم.»
پروژۀ توانمندسازی تلاش در جهت تحققِ شایستگی‌محوری
مهندس اسلامی ضمن اشاره به این نکته که بسیاری از کارهای دوران، پروژه‌محور است افزود:«باتوجه‌به این مهم ما هم سعی کردیم در تعامل با افراد، پروژه‌محور پیش رویم یعنی پروژه‌ای برای آنان معرفی می‌کنیم و با رعایتِ تمام نکاتِ مهم، شناخت ریسک‌ها، هدایت نیرو به‌سمتِ جایگاهِ موردِ نظر طبقِ زمان‌بندی تعریف‌شده، همراه او هستیم تا در کل مسیر با آرامش و بدون دغدغه پیش رود.»
توانمندسازی، حلقۀ مفقوده بین صنعت و دانشگاه
مسئول کنترل پروژه آکادمی، در پایان سخنان خود به‌عنوان جمع‌بندی صحبت‌هایش، چهار محور اصلی پروژۀ تحصیلی در دوران‌آکادمی را طرح‌ریزی، اجرا، بررسی و اقدام برشمرد و عنوان کرد: «چنان‌چه سازمانی اعلام کند در حوزۀ خاصی نیاز به نیروی متخصص دارد طبیعی است که کارهای نیازسنجی و شایسته‌گزینی برای معرفی نیروی زبده و ماهر را انجام می‌دهیم و در نهایت، بهترین شخص را به سازمان معرفی می‌کنیم. ما آمده‌ایم تا حلقۀ مفقوده بین دانشگاه و صنعت را بیابیم و به‌راحتی فاصلۀ ایجادشده بینِ آموزشِ آکادمیک دانشجویان و راه‌نیافتن آنان به بازار کار را پُرکنیم»
در این لحظه و باتوجه‌به مدیریتِ زمان‌بندی نشست خبری، سه سخنران ویژۀ نشست برای بخش پرسش‌وپاسخ با خبرنگاران آماده شدند.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به چند پرسش‌وپاسخ
- آیا خدمات آموزشی برای اتباع نیز قابل اجراست؟
مهندس دادگر: طبیعی است که ما برای اتباع خارجی کلاس‌های آموزشی برگزار می‌کنیم اما نمی‌توانیم تضمین استخدام داشته باشیم چرا که نداشتن گواهی معتبر شناسایی، روند اشتغال‌زایی این افراد را با مشکل مواجه می‌سازد.
- آیا برای شرکت در کلاس‌های آموزشی دوران‌آکادمی، بازه سنی به‌خصوصی را در نظر گرفته‌اید؟
مهندس دادگر: طبیعی است که صرفِ علاقه به این حوزه، کفایت میکند و همان‌طور که در تمام اطلاعیه‌های خود گفته‌ایم همین‌که شخص یا اشخاصی به کامپیوتر و کار با آن علاقه‌مند باشند خود، یعنی پیمودنِ نصفِ بیشترِ مسیر اما بازهم همان مسألۀ استخدام پیش می‌آید طبیعی است که افراد در دهه‌های پنجم یا ششم زندگی خود نسبت به افرادی که در دهۀ دوم و سوم زندگی قراردارند شانس کمتری برای استخدام و جذب در سازمانها خواهند داشت.
- شما از همکاری متخصصانِ آموزش‌دیدۀ دوران‌آکادمی با شرکت‌ها و سازمان‌های خارج از کشور گفتید در این‌جا، بحثِ پرداختِ دستمزد این گروه پیش می‌آید آن را چه‌طور مدیریت می‌کنید؟
مهندس ممقانی: همان‌طور که همۀ ما می‌دانیم رمزارزها این مشکل را برطرف ساخته‌اند .
- اگر دقت کنیم بحث هوش‌مصنوعی، خیلی از فعالانِ حوزه‌های مختلف را با بحرانِ بی‌کاری مواجه کرده است. طوری‌که سازمان بزرگی مثل آمازون مجبور به تعدیل نیرو شدند. در چنین شرایطی شما ادعای استخدام و اشتغال‌زایی برای افراد دارید این مسأله را چه‌طور توجیه می‌کنید؟
مهندس ممقانی: من عمیقاً معتقدم چنان‌چه در حرفه و کار خود، متخصص و ماهر باشیم جای هیچ نگرانی نیست. نیروی متخصص، هیچ‌گاه بی‌کار نمی‌ماند. این را من نمی‌گویم آمار نشان می‌دهد که درحالِ‌حاضر، بسیاری از شرکت‌های خارجی و بین‌المللی از نیروهای زبده و ماهر ایرانی بهره می‌برند این امر بیشتر به‌این‌خاطر مطرح است که نیروهای ایرانی دستمزد کمتری نسبت به رقبای خارجی خود دریافت می‌کنند.
- طرح توانمندسازی شما برای افراد شاغل نیز اجرایی است؟
مهندس دادگر: بله قطعاً. درحالِ‌حاضر، روزهای تعطیل پذیرای این گروه از علاقه‌مندان به حوزۀ مهارت‌آموزی هستیم.
- چگونه خانواده‌ها را در جریان فعالیت‌هایتان قرار می‌دهید؟
مهندس دادگر: از طریق رویدادها ، شبکه‌های اجتماعی و قطعاً شما فعالانِ حوزۀ رسانه که امیدواریم به‌خوبی پیام ما را به خانواده‌ها و همۀ آنانی برسانید که به بحث آموزش، توانمندسازی و اشتغال، علاقه‌مندند.
قلمِ خبرنگاران، صدای بلندِ گروه دانش‌بنیان
در پایانِ این نشست‌خبری، مهندس ممقانی مدیرعامل شرکت نوآوران ارتباطات دوران، مهندس دادگر مدیر اکادمی دوران و مهندس اسلامی مسئول کنترل پروژه آکادمی، ضمن تشکر از جامعۀ خبرنگاران و اهالی قلم که در حوزۀ فناوری اطلاعات فعالیت دارند از آنان خواستند که از قلم و رسالت خبری‌شان در جهت رساندن
پیام آکادمی دوران بهره ببرند و به‌عبارت بهتر قلمشان، صدای بلندِ این گروهِ دانش‌بنیان برای پرورش استعدادهای ایرانی در حوزۀ فناوری اطلاعات باشد.