زمانی بود که اکثر مردم آمریکا دانش ناچیزی درباره مراکز داده (Data Centers) محلی خود داشتند. این مزارع سرور که مدتها به عنوان ستون فقرات نامرئی اما حیاتی اینترنت شناخته میشدند، بهندرت مورد توجه افراد خارج از صنعت فناوری قرار میگرفتند، چه برسد به اینکه به موضوعی با رزونانس سیاسی و جذابیت عمومی تبدیل شوند. اما با نگاهی به وقایع سال ۱۴۰۴ (۲۰۲۵ میلادی)، بهنظر میرسد آن دوران رسماً به پایان رسیده است.
قیام سراسری علیه غولهای پردازشی
در ۱۲ ماه گذشته، مراکز داده جرقه اعتراضات گستردهای را در دهها ایالت آمریکا زدهاند. فعالان منطقهای به دنبال مبارزه با گسترش بی توقف زیرساختهای محاسباتی در ایالات متحده هستند. طبق گزارش سازمان Data Center Watch (نهادی که کنشگریهای ضد مراکز داده را ردیابی میکند)، در حال حاضر ۱۴۲ گروه فعال در ۲۴ ایالت علیه توسعه این مراکز سازماندهی شدهاند.
نگرانیهای این فعالان طیف گستردهای را شامل میشود:
-
اثرات زیستمحیطی و سلامت: نگرانی از آلودگیهای احتمالی و مصرف بیرویه منابع.
-
نحوه استفاده از هوش مصنوعی: ابهامات اخلاقی و جنجالهای مربوط به کاربردهای AI.
-
هزینههای انرژی: حیاتیترین مسئله، فشار این مراکز بر شبکه برق ملی است که منجر به افزایش سرسامآور قبضهای برق خانگی شده است.
رشد نجومی و ارقام خیرهکننده
این خیزش پوپولیستی واکنشی طبیعی به صنعتی است که با چنان سرعتی رشد کرده که اکنون در حیاط خلوت خانههای مردم ظاهر شده است. دادههای اخیر اداره آمار ایالات متحده نشان میدهد که از سال ۱۴۰۰ (۲۰۲۱) تاکنون، هزینههای ساختوساز مراکز داده ۳۳۱ درصد افزایش یافته است. مجموع مخارج این پروژهها به صدها میلیارد دلار میرسد. حجم پروژههای پیشنهادی در ماههای اخیر به قدری زیاد بوده که کارشناسان معتقدند ساخت اکثر آنها عملاً غیرممکن است.
با این حال، غولهای فناوری از جمله گوگل، متا، مایکروسافت و آمازون هیچ نشانهای از عقبنشینی نشان ندادهاند و بودجههای کلانی را برای پروژههای زیربنایی در سال جدید میلادی پیشبینی کردهاند.
پروژه استارگیت و سیاستهای واشینگتن
فشار برای ایجاد زیرساختهای جدید هوش مصنوعی تنها از سوی سیلیکونولی نیست؛ بلکه واشینگتن نیز به شدت پیگیر آن است. دولت ترامپ هوش مصنوعی را به یکی از محورهای اصلی برنامه خود تبدیل کرده است. پروژه استارگیت (Stargate) که در بهمن ۱۴۰۳ (ژانویه ۲۰۲۵) معرفی شد، با شعار «صنعتیسازی مجدد ایالات متحده»، صحنه را برای ساختوسازهای عظیم سال ۲۰۲۵ آماده کرد.
پیروزیهای کوچک در برابر غولهای بزرگ
دنی ساندجاس، فعال سازمان غیرانتفاعی MediaJustice، که در اعتراضات علیه پروژه کولوسوس (Colossus) متعلق به استارتاپ xAI (ایلان ماسک) در ممفیس حضور داشته، معتقد است این فشارها در حال نتیجه دادن است. شواهد این ادعا در سراسر آمریکا دیده میشود:
-
میشیگان: معترضان با تجمع در مقابل ساختمان کنگره ایالتی، مخالفت خود را با احداث مراکز داده در جوامع محلی اعلام کردند.
-
ویسکانسین: فشار ساکنان محلی باعث شد مایکروسافت از طرح خود برای ساخت یک مرکز داده ۲۴۴ هکتاری عقبنشینی کند.
-
کالیفرنیا: شهر ایمپریال ولی علیه تاییدیه احداث یک مرکز داده به دلیل نگرانیهای محیط زیستی شکایت کرد.
تاثیر بر انتخابات ۲۰۲۶
شدت نارضایتیها به حدی رسیده که سیاستمداران معتقدند این موضوع میتواند سرنوشت انتخابات میاندورهای سال ۱۴۰۵ (۲۰۲۶) را تغییر دهد. افزایش قیمت برق که مستقیماً به شکوفایی هوش مصنوعی نسبت داده میشود، اکنون به یک «موضوع معیشتی» برای خانوادههای آمریکایی تبدیل شده است.
در مقابل، صنعت فناوری نیز ساکت ننشسته است. انجمن ملی هوش مصنوعی (NAIA) با توزیع نکات تبلیغاتی در کنگره و سازماندهی تورهای بازدید از مراکز داده، سعی دارد رایدهندگان را متقاعد کند که این مراکز مزایای اقتصادی دارند. اما با توجه به خشم ملموس جامعه، به نظر میرسد در سال آتی میلادی، تقابل بین توسعهدهندگان و جوامع محلی به اوج خود برسد.
به مطالعه ادامه دهید: