شرکت ایتالیایی Bending Spoons تا ماه گذشته عمدتاً خارج از کانون توجه قرار داشت. اما در یک بازه زمانی ۴۸ ساعته، این شرکت تصاحب AOL و جذب سرمایه هنگفت ۲۷۰ میلیون دلاری را اعلام کرد که ارزش آن را چهار برابر افزایش داد و از ۲.۵۵ میلیارد دلار ثبت‌شده در اوایل سال ۲۰۲۴، به ۱۱ میلیارد دلار رساند.
Bending Spoons از طریق خرید برندهای فناوری در حال رکود مانند Evernote، Meetup و Vimeo و سپس سودآور کردن آن‌ها از طریق کاهش هزینه‌های تهاجمی و افزایش قیمت‌ها، به‌سرعت رشد کرده است. اگرچه رویکرد این شرکت شبیه به سهام خصوصی (Private Equity) است، اما یک تفاوت کلیدی وجود دارد: Bending Spoons هیچ برنامه‌ای برای فروش این کسب‌وکارها ندارد.
اندرو دومونت، بنیان‌گذار و مدیرعامل Curious—شرکتی که او نیز در زمینه خرید و احیای آنچه «زامبی‌های خطرپذیر» می‌نامد فعالیت می‌کند—کاملاً متقاعد شده است که این استراتژی «نگهداری دائمی» (hold forever) در سال‌های آینده اهمیت فزاینده‌ای پیدا خواهد کرد؛ زیرا استارتاپ‌های متولد هوش مصنوعی (AI-native) کسب‌وکارهای نرم‌افزاری قدیمی‌تر تحت حمایت VC را کم‌اهمیت‌تر می‌سازند.
دومونت به TechCrunch گفت: «اعتقاد ما این است که قانون قدرت سرمایه‌گذاری خطرپذیر، که طبق آن ۸۰ درصد شرکت‌ها ‘شکست می‌خورند’، بسیاری از کسب‌وکارهای عالی را تولید می‌کند، حتی اگر این کسب‌وکارها یونیکورن نباشند.»
تعریف «کسب‌وکار عالی» و مدل «خرید، تعمیر و نگهداری»
دومونت یک «کسب‌وکار عالی» را شرکتی تعریف می‌کند که می‌توان با قیمتی پایین خریداری کرده و به‌سرعت آن را احیا کرد تا جریانات نقدی قابل توجهی تولید کند. به گفته دومونت، این مدل «خرید، تعمیر و نگهداری»، دستورالعمل کاری برای تعداد فزاینده‌ای از سرمایه‌گذاران است؛ از شرکت ۳۰ ساله Constellation Software که پیشگام این مدل بود، تا بازیگران جدیدتر از جمله Bending Spoons، Tiny، SaaS.group، Arising Ventures و Calm Capital.
دومونت اظهار داشت: «تمام مدل ما بر این اساس است که این شرکت‌ها را بخریم، آن‌ها را سودآور کنیم و از آن درآمدها برای رشد کسب‌وکار استفاده کنیم.»
در سال ۲۰۲۳، Curious موفق به جذب سرمایه ۱۶ میلیون دلاری برای خرید شرکت‌های نرم‌افزاری‌ای شد که متوقف شده‌اند و دیگر نمی‌توانند سرمایه‌گذاری‌های بعدی را جذب کنند. از آن زمان، این شرکت پنج کسب‌وکار را خریداری کرده است، از جمله UserVoice؛ یک استارتاپ ۱۷ ساله که ۹ میلیون دلار سرمایه خطرپذیر از Betaworks و SV Angel جذب کرده بود.
دومونت گفت: «این یک کسب‌وکار عالی است، اما ساختار سهامداران (Cap Table) با ادامه حیات آن همسو نبود. این صندوق‌ها عمرشان تمام می‌شود و این شرکت‌ها بی‌کار می‌مانند. ما نقدینگی را فراهم می‌کنیم و همچنین این شرکت‌ها را برای سودآوری بازنشانی می‌کنیم.»
اگرچه دومونت مبلغ پرداختی برای UserVoice را فاش نکرد، اما گفت که شرکت‌های راکد و بدون رشد، با کسری از ارزشی که استارتاپ‌های سالم SaaS دارند به فروش می‌رسند. استارتاپ‌های سالم معمولاً با چهار برابر درآمد سالانه یا بیشتر فروخته می‌شوند. بر اساس گفت‌وگوی انجام‌شده، تخمین زده می‌شود که «زامبی‌های خطرپذیر» گاهی اوقات با قیمتی به پایینی یک برابر درآمد سالانه به فروش می‌رسند.
سودآوری ۳۰ درصدی فوری با بازسازی
Curious با اجرای سیاست‌های کاهش هزینه و افزایش قیمت، می‌تواند این کسب‌وکارها را تقریباً بلافاصله به حاشیه سود ۲۰ تا ۳۰ درصدی برساند. او به‌عنوان مثال بیان کرد: «اگر شما یک کسب‌وکار یک میلیون دلاری داشته باشید، ۳۰۰ هزار دلار درآمد اضافی را تولید می‌کنید.»
آن‌ها به این بازسازی موفقیت‌آمیز دست می‌یابند زیرا برخلاف شرکت‌های مستقل، می‌توانند عملکردهای محوری مانند فروش، بازاریابی، امور مالی و سایر نقش‌های اداری را در تمام شرکت‌های سبد سهام خود متمرکز کنند. دومونت توضیح داد: «ما قصد فروش کسب‌وکارهایی که می‌خریم را نداریم و نیازی به خروج‌های (Exits) در مقیاس VC نداریم، بنابراین می‌توانیم رشد و سودآوری را به‌شکلی پایدارتر متعادل کنیم.»
وقتی از دومونت پرسیده شد که چرا شرکت‌های VC استارتاپ‌های خود را تشویق به سودآوری مانند کاری که Curious می‌کند، نمی‌کنند، او پاسخ داد: «سرمایه‌گذاران به سود اهمیتی نمی‌دهند؛ آن‌ها فقط به رشد اهمیت می‌دهند. بدون رشد، خروجی در مقیاس VC وجود ندارد، بنابراین انگیزه‌ای برای فعالیت با آن سطح از سودآوری وجود ندارد.»
دومونت گفت: وجه نقد تولیدشده از شرکت‌های Curious سپس برای خرید استارتاپ‌های دیگر استفاده می‌شود.
این شرکت برنامه‌ریزی کرده است تا طی پنج سال آینده ۵۰ تا ۷۵ استارتاپ مشابه UserVoice را خریداری کند و دومونت مطمئن است که با کمبود هدف برای خرید مواجه نخواهد شد. Curious بر خرید استارتاپ‌هایی تمرکز دارد که بین ۱ تا ۵ میلیون دلار درآمد سالانه تکرارشونده (Recurring Revenue) تولید می‌کنند؛ بخشی از بازار نرم‌افزار که به گفته دومونت، فروشگاه‌های سهام خصوصی و سرمایه‌گذاران ثانویه معمولاً آن را نادیده گرفته‌اند.
دومونت اظهار داشت: «ما تقریباً دو سال است که این کار را انجام می‌دهیم و احتمالاً حداقل ۵۰۰ شرکت را بررسی کرده‌ایم و پنج مورد را خریدیم.»
اگرچه جهش بزرگ ارزش‌گذاری Bending Spoons ممکن است مدل تصاحب «زامبی‌های خطرپذیر» را تأیید کند، اما دومونت انتظار رقابت جدید زیادی را ندارد. سودآوری از رکود کار آسانی نیست. او گفت: «این کار بسیار زیادی می‌طلبد.»
به مطالعه ادامه دهید: