۱۸ سال پیش در چنین روزی جهان برای همیشه تغییر کرد

۲۹ ژوئن تاریخی که شاید برای بسیاری از مردم هیچ معنای خاصی نداشته باشد. اما اگر از طرفداران قدیمی گوشیهای هوشمند باشید، این روز بدون شک برایتان اهمیت ویژهای دارد. در تاریخ ۲۹ ژوئن ۲۰۰۷، شرکت اپل (Apple) نخستین نسل از گوشی آیفون (iPhone) را روانه بازار کرد—دستگاهی که مسیر فناوری را برای همیشه تغییر داد.
این گوشی در تاریخ ۹ ژانویه ۲۰۰۷ توسط استیو جابز (Steve Jobs) فقید معرفی شده بود، اما اپل به چند ماه زمان نیاز داشت تا به اندازه کافی از این دستگاه تولید کند. از همان روزی که جابز در رویداد معروف مکورلد (MacWorld) آیفون را به نمایش گذاشت، دنیای فناوری درباره آن صحبت میکرد.
اگر آن زمان را به یاد ندارید یا تجربهاش نکردهاید، احتمالاً نمیتوانید درک کنید که آیفون چه شور و هیجانی به راه انداخت. فناوری نمایشگر لمسی و قابلیت چندلمسی (Multi-touch) آیفون، از همان ابتدا نویدبخش تحولی بزرگ بود. اما خرید آیفون در آن زمان، به سادگی امروز نبود. چند روز پیش از عرضه رسمی، صفهایی طولانی از مردم مقابل فروشگاههای اپل شکل گرفته بود؛ کسانی که شب را روی زمین میخوابیدند تا یکی از این دستگاهها را زودتر از دیگران داشته باشند.
در آن روز تاریخی، کاربران میتوانستند بین دو مدل انتخاب کنند: مدل ۴ گیگابایتی با قیمت ۴۹۹ دلار و مدل ۸ گیگابایتی با قیمت ۵۹۹ دلار. البته در ایالات متحده برای فعالسازی گوشی، امضای قرارداد دوساله با اپراتور AT&T الزامی بود. من خودم کمی بعد از عرضه رسمی، مدل ۴ گیگابایتی را خریدم و بهخوبی به یاد دارم که شبکه EDGE آن زمان چقدر کند بود. آیفون نسل اول از 3G پشتیبانی نمیکرد و بنابراین در خارج از محدوده وایفای، تنها به شبکه ۲.5G وابسته بود. کیفیت اجرای یوتیوب در این شرایط بسیار پایین و تصویرها تار بود. حتی نمیشد همزمان از مرورگر سافاری استفاده کرد و تماس تلفنی دریافت کرد—در صورت باز بودن سافاری، تماسهای ورودی مستقیماً به پیامگیر تصویری (Visual Voicemail) منتقل میشدند.
تنها دو ماه پس از عرضه، اپل تولید مدل ۴ گیگابایتی را متوقف کرد و در فوریه ۲۰۰۸ مدل ۱۶ گیگابایتی را معرفی کرد. امروز، اگر کسی هنوز یک آیفون ۴ گیگابایتی را بهصورت پلمپ و در جعبه نگه داشته باشد، صاحب یک گنج واقعی است. برای نمونه، در ژوئیه ۲۰۲۳، یک دستگاه پلمپ از این مدل در حراجی به قیمت ۱۹۰٬۳۷۲ دلار فروخته شد.
آیفون 3G که نخستین مدل با پشتیبانی از اینترنت نسل سوم بود، در ۹ ژوئن ۲۰۰۸ معرفی و در تاریخ ۱۱ ژوئیه عرضه شد. اپل قیمت را بهشکل قابلتوجهی کاهش داد: مدل ۸ گیگابایتی با قیمت ۱۹۹ دلار و مدل ۱۶ گیگابایتی (در رنگهای مشکی و سفید) با قیمت ۲۹۹ دلار عرضه شد. البته قرارداد دوساله با AT&T همچنان الزامی بود.
تا مدتی پس از آن، آیفون در بازار گوشیهای لمسی ردهبالا تقریباً بدون رقیب بود. با وجود معرفی چند مدل که لقب «قاتل آیفون» را یدک میکشیدند، اولین رقیب واقعی آیفون، گوشی موتورولا دروید (Motorola DROID) بود که در نوامبر ۲۰۰۹ عرضه شد. این گوشی که بهصورت انحصاری توسط اپراتور ورایزن (Verizon) عرضه میشد، اولین گوشی با سیستمعامل اندروید ۲.۰ اکلر (Eclair) بود.
گرچه بسیاری، روز ۹ ژانویه (تاریخ معرفی آیفون) را سالگرد تولد آن میدانند، اما حقیقت این است که ۲۹ ژوئن یعنی روزی که آیفون بهدست مردم رسید لحظهای بود که جهان واقعاً تغییر کرد.